Jahon banki O'zbekistondagi davlat investitsiyalarini "ekologizatsiya" qilish mavzusida hisobot e'lon qildi, bu iqlim o'zgarishi bilan kurashish uchun mo'ljallangan.

Mutaxassislar O'zbekiston tomonidan "yashil" iqtisodiyotga o'tishni tezlashtirish bo'yicha majburiyatlarni ta'kidladilar. Hukumat issiqxona gazlari chiqindilarini kamaytirish, qayta tiklanuvchi energiyani kengaytirish, energiya samaradorligini oshirish va suvni tejash bo'yicha vazifalarni belgilamoqda.

Davlat sektori bu jarayonlarda "hal qiluvchi ahamiyatga" ega, deb ta'kidlagan Jahon banki. Davlat ulushi bo'lgan banklar kreditlashning taxminan 70% ini tashkil etadi, davlat investitsiya fondlari 2024 yilda turli sohalardagi loyihalarni amalga oshirish uchun 10% gacha bo'lgan VVPni sarfladi.

Davlat korxonalari energetika, transport, sanoat va qishloq xo'jaligida ustun o'rin egallamoqda, hisobotda qayd etilgan. Iqtisodiyot va moliya vazirligi asosiy aksiyador sifatida "yashil" investitsiyalar bo'yicha maqsadlar belgilashni talab qilishi mumkin.

Shuningdek, Jahon banki "yashil" moliyalashtirishda yetakchilar sifatida potentsialga ega bir nechta tashkilotlarni ko'rsatdi. Ularning fikriga ko'ra, bu tashkilotlar ekologik texnologiyalarni va biznes rivojlanish modellari joriy etishni qo'llab-quvvatlashda xususiy sektor uchun misol bo'lishi mumkin.

  • Biri Tadbirkorlikni rivojlantirish kompaniyasi bo'lishi mumkin. U allaqachon xususiy sektorga fotoenergetika va boshqa "yashil" tashabbuslarni rivojlantirishda yordam berayotganini ta'kidlaganlar. 2026 yilda bu maqsadlar uchun KRP orqali 35% moliyalashtirish ajratilishi rejalashtirilgan.
  • Ipoteka qayta moliyalashtirish kompaniyasi (KRI) "yashil" obligatsiyalar chiqarib, ularning daromadlari energiya samaradorligi yuqori bo'lgan qurilish materiallari bilan uylarni modernizatsiya qilishga yo'naltiriladi.
  • Biznesni rivojlantirish banki o'z faoliyatida ekologik va iqlim rivojlanishi masalalarini integratsiya qilmoqda. Iqlim o'zgarishining oqibatlariga moslashish uchun mijozlarga mablag' taqdim etish bo'yicha maqsadli ko'rsatkichlar belgilangan.

"Uzkimyosanoat" konserni va "TES" aksiyadori atmosferaga chiqindilarni kamaytirish va kimyo sanoati va energiya ishlab chiqarishda ekologik toza yechimlarni joriy etish imkoniyatlarini o'rganmoqda. Ularning ishlari xususiy sektorda shunga o'xshash choralar uchun misol bo'lishi mumkin, deb ta'kidlagan Jahon banki.

Shuningdek, To'g'ridan-to'g'ri investitsiyalar fondi va Qishloq xo'jaligini davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash fondining "yashil" o'tishdagi roli ham ta'kidlandi. FPI iqlimga bardoshli loyihalarni amalga oshirishda chet el investorlarini jalb qilish imkoniyatiga ega.

O'z navbatida, Qishloq xo'jaligini davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash fondi moliyalashtirish oluvchilari uchun ekologik talablarni belgilash imkoniyatiga ega. Bu sektorni iqlim o'zgarishiga moslashtirishga yordam beradi, deb kutilyapti.

Hisobotning to'liq matni bilan tanishish uchun Jahon bankining saytiga tashrif buyurishingiz mumkin (o'zbek va ingliz tillarida).

Avvalroq Spot 2030 yilga borib O'zbekistonda 4.5 Gvt "yashil" elektr stantsiyalarini ishga tushirish rejalashtirilganini yozgan edi.