Kichik yoshdagi shaxslar va 60 yoshdan katta bo'lganlar pasport tizimidagi qoidalarni buzganlik uchun javobgarlikdan ozod qilinadi.

Amaldagi "Toshkent shahrida va Toshkent viloyatida doimiy ro'yxatdan o'tish uchun mo'ljallangan O'zbekiston Respublikasi fuqarolari toifalari ro'yxati" qonuniga ko'ra belgilangan ayrim cheklovlar fuqarolarning o'z konstitutsiyaviy huquqlarini to'liq amalga oshirishiga, erkin harakatlanish, yashash joyi va vaqtinchalik yashash joyini tanlashda qiyinchiliklarga olib kelmoqda.

Bundan tashqari, doimiy yashash joyi yoki vaqtinchalik yashash joyida ro'yxatdan o'tish tartibi butun respublika bo'ylab bir xil amal qilmaydi, bu esa Toshkent shahrida va Toshkent viloyatida fuqarolarni doimiy yoki vaqtinchalik ro'yxatdan o'tkazishda byurokratik to'siqlarni yaratadi.

Shu tariqa, 2024 yilning 11 oyi davomida Toshkent shahrida doimiy yashash joyida 243 197 fuqaro ro'yxatga olingan, Toshkent viloyatida esa 271 541 fuqaro ro'yxatga olingan.

Fuqarolar doimiy ro'yxatdan o'tish uchun ro'yxatda keltirilgan toifalarga mansubligini tasdiqlovchi qo'shimcha hujjatlar, masalan, tug'ilganlik guvohnomasi, nikoh guvohnomasi, vasiylik va boshqa hujjatlarni taqdim etadilar.

Doimiy yashash va vaqtinchalik ro'yxatdan o'tish ma'lumotlari aholining soni va hududlarning infratuzilmasini shakllantirishda, fuqarolarga ta'lim va sog'liqni saqlash tizimlarida yordam berishda, shuningdek, ijtimoiy himoya sohasida, jinoyatchilik va huquqbuzarliklarga qarshi kurashishda keng qo'llaniladi.

Senatorlar tomonidan faol muhokama qilingan qonunda O'zbekiston Respublikasi fuqarolarining, xorijiy fuqarolar va fuqaroliksiz shaxslarning yashash joyida ro'yxatdan o'tishi va yashash joyi bo'yicha xabardorligi, ularning yashash joyi va vaqtinchalik yashash joyida ro'yxatdan o'tish sohasidagi asosiy tamoyillar va tushunchalar belgilangan.

Shuningdek, yashash joyida ro'yxatdan o'tish va vaqtinchalik yashash joyida ro'yxatdan o'tish sohasida Ichki ishlar vazirligining vakolatlari aniqlanadi.

Fuqarolarga, shuningdek, doimiy yashovchi xorijiy fuqarolar va fuqaroliksiz shaxslarga, yashash joyida ro'yxatdan o'tish uchun onlayn murojaat qilish imkoniyati beriladi, bu esa migratsiya va fuqarolik masalalarini hal qilish uchun qulay bo'lgan ichki ishlar organlari, davlat xizmatlari markazlari, shuningdek, Interaktiv davlat xizmatlari yagona portalidan foydalanish imkonini beradi.

"E-xabar berish" tizimi joriy etiladi. Doimiy yashovchi xorijiy fuqarolar va fuqaroliksiz shaxslarning yashash joyida ro'yxatdan o'tish bo'yicha murojaatlari ushbu tizim orqali amalga oshiriladi.

Fuqarolarning ro'yxatdan o'tmasdan yashash muddati 15 kundan 10 ish kunigacha qisqaradi, fuqarolar va yashash joyi egalari ro'yxatdan o'tish va vaqtinchalik yashash joyida o'z vaqtida ro'yxatdan o'tish uchun mas'uliyatni oshirishga chaqiriladi.

Pasport tizimi qoidalarini buzganlik uchun jarimalar jamoatchilik xavfi darajasidan kelib chiqib optimallashtiriladi va ularning aniq hajmi belgilanadi.

Bundan tashqari, qonun bilan 18 yoshgacha va 60 yoshdan oshgan shaxslarga pasport tizimi qoidalarini buzganlik uchun javobgarlik yuklanmaslik to'g'risida yangi norma kiritiladi.

Bundan tashqari, shaxslarning pasporti yoki identifikatsiya ID-kartasini noqonuniy tortib olish uchun o'n asosiy hisoblash miqdorida jarimalar belgilanishi ham ko'zda tutilgan.

Qonunning qabul qilinishi aholi erkin harakat qilish konstitutsiyaviy huquqini ta'minlaydi. Qonun ortiqcha byurokratiya va korrupsion hodisalarga qarshi kurashda xizmat qiladi.

Muhojaza qilingandan so'ng, qonun ma'qullandi senatorlar tomonidan.