Qayd etish joizki, ushbu noyob loyiha mamlakat tarixida o'xshashlari yo'q. Bugungi kunda ulug' bino allaqachon qurilgan va qurilish yakuniy bosqichga o'tdi.
5
Markaz 2017 yil 23 iyundagi Prezident qaroriga muvofiq qurilmoqda. 2018 yil Ramazon hayit bayramida davlat rahbari uning poydevoriga birinchi toshni qo'ygan.
Markazning ulug' binosi uch qavatdan iborat bo'lib, qadimiy arxitektura yodgorliklari uslubida bajarilgan. An'anaviy kupol va fasad, milliy bezaklarning noyob uyg'unligi unga alohida go'zallik va ulug'vorlik bag'ishlaydi. Kompleksning to'rt tomonida 34 metr balandlikdagi portal qurilgan, markazida esa 65 metr balandlikdagi kupol joylashgan.
Markazning yuragi Qur'on zaliga aylanishi rejalashtirilmoqda. Bu yerda islom dunyosining qadrli merosi – eng qadimgi Mus'haf Usmon joylashtiriladi. Shuningdek, Samoniylar, Qoraxoniylar, Xorazmshohlar, O'zbekxon, Temuriylar va boshqa tarixiy sulolalar davrida yaratilgan muqaddas kitobning nusxalari, ularning qadimgi o'zbek tiliga tarjimalari va dunyodagi eng nodir qo'lyozma Qur'on nusxalari ham namoyish etiladi.
– Ko'plab kitoblar, qadimiy qo'lyozmalar, noyob ma'lumotlar va san'at asarlari, bizning boy va o'ziga xos merosimizga taalluqli bo'lgan, turli mamlakatlarga tarqalib ketgan va uzoq vaqt davomida biz uchun noma'lum qolgan. Ushbu markaz orqali tarixni o'rganishda katta qadamlar tashladik, yangi manbalarni kashf etdik. Ammo endi ularni o'tmish yodgorliklari sifatida saqlab qolishdan ko'ra, faol ilmiy aylanishga kiritish, fuqarolarimiz, ayniqsa, yoshlarimizga tushunarli shaklda etkazish va jahon jamoatchiligiga keng tanitish muhimdir. Ushbu markaz nafaqat tarixni saqlovchi, balki o'tmish, hozirgi va kelajakni birlashtiruvchi, rivojlanishimizning asosiy yo'nalishlarini belgilovchi intellektual makon bo'lishi kerak, – ta'kidladi Shavkat Mirziyoyev.
6
Kompleksda "Islomdan oldingi tsivilizatsiyalar", "Birinchi Uyg'onish davri", "Ikkinchi Uyg'onish davri", "XX asrda O'zbekiston" va "Yangi O'zbekiston – yangi Uyg'onish" bo'limlari tashkil etiladi. Prezident ularning ilmiy konsepsiyasiga va yaratilgan sharoitlarga alohida e'tibor qaratdi.
Ushbu davrlar tarixi turli artefaktlar, qo'lyozma manbalar, fotosuratlar va multimedia texnologiyalari orqali taqdim etiladi. Al-Xorazmiy, Al-Farg'oniy, Al-Farobiy, Al-Biruniy, Ibn Sino, Mahmud Zamaxshari, Mirzo Ulug'bek, Alisher Navoiy, Ali Kushchi va boshqalar kabi olimlar va fikr egalari faoliyatiga alohida e'tibor qaratiladi. Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Hakim Termiziy, Abu Mansur Moturidi, Abu Muin Nasafiy, Qaffol Shoshi, Abdulhalik G'ijduvoni, Najmiddin Kubro, Burhoniddin Marg'inoniy, Bahauddin Naqshband, Xoja Ahror Vali kabi buyuk mutafakkirlarning islom ma'rifatiga qo'shgan hissasi batafsil yoritiladi.
7
Shuningdek, o'tmishdagi buyuk ayollarga – Bibixonim, Xonzodabegim, G'avharshodbegim, Gulbadan, Nodirabegim, Uvaysiy, Anbar Atyn kabi ilm-fan va san'atni qo'llab-quvvatlagan ayollarga bag'ishlangan alohida bo'lim ham tashkil etiladi. Ushbu ekspozitsiya zamonaviy qizlar uchun ilhomlantiruvchi misol bo'ladi.
Davlat rahbari markazning ahamiyati va vazifalarini ta'kidlab o'tdi.
– Islom tsivilizatsiyasining, islom ta'limotining poydevorida doimo ilm, madaniyat, ta'lim va tarbiya yotgan. Ana shu qadriyatlar biz yaratayotgan markazning poydevoriga asos bo'ladi. Uning asosiy maqsadi – bizning mamlakatimiz bilan bog'liq bo'lgan islom madaniyatining ming yillik merosini bir joyda jamlashdir. Ushbu markazga tashrif buyuradigan har kim ushbu tarixning buyukligini ko'rishi, islomning avvalo tinchlik, taraqqiyot va tolerantlik dinidir, shuningdek, o'zbek xalqining jahon tsivilizatsiyasiga qo'shgan ulkan hissasini chuqur tushunishi mumkin, – dedi Prezident.
Shu bilan birga, buyuk ajdodlarning merosini chuqur o'rganish va uni zamonaviylik chaqiruvlariga javob bera oladigan jonli kuchga aylantirish zarurligi ta'kidlandi. O'zbekistonning Xalqaro Islom akademiyasi, Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Imom Maturod va boshqa ilmiy-ma'rifiy muassasalar faoliyatini ilmiy-usuliy muvofiqlashtirish muhimdir. Birgalikda dolzarb chaqiruvlarga ilmiy javoblar ishlab chiqish, shuningdek, ma'rifat orqali jaholatga qarshi kurashish zarur.
– Kelajakda ushbu markaz bizning arxitektura maktabimiz, Yangi O'zbekistonning ilmiy va ma'naviy salohiyatining ramzi bo'ladi. Har bir bo'lim chuqur ma'no va ushbu missiyani aks ettirishi kerak. Allaqachon yetakchi xorijiy muzeylar, kutubxonalar va obro'li mutaxassislar bilan hamkorlik o'rnatilgan, ilmiy asarlar va kitoblar nashr etilmoqda. Biroq, bu ish tizimli va ilmiy asoslangan bo'lishi muhimdir. Bizning asosiy maqsadimiz – milliy identifikatsiyamizni anglash va targ'ib qilish, – ta'kidladi davlat rahbari.
Markaz yetakchi xalqaro ilmiy tashkilotlar, jumladan, YUNESKO va ICESCO bilan faol hamkorlik qiladi. 2024 yil avgustida Toshkent va Samarqandda "Buyuk ajdodlarning merosi – Uchinchi Uyg'onish asosidir" mavzusida VIII Xalqaro kongress bo'lib o'tdi, unda 35 mamlakatdan 200 ga yaqin olim yig'ildi. Tadbir davomida markazni yanada rivojlantirish bo'yicha qimmatli takliflar ilgari surildi.
8
Qurilish jarayoni va kelajakdagi ekspozitsiya konsepsiyasi bilan tanishgan Prezident markazning faoliyatini tashkil etish, uning mazmunini to'ldirish va yanada takomillashtirish bo'yicha aniq topshiriqlar berdi.
5
0
0