O'zbekistonda joriy yil oxirigacha Aİ-80 benzinini sotishni taqiqlash rejalashtirilmoqda. Bu haqda 7 fevralda Prezidentning farmonida aytilgan, "UzA"da e'lon qilingan.

Davlat rahbari "2025 yil oxirigacha" Aİ-80 markali avtomobil yoqilg'isini foydalanishni va realizatsiyasini cheklash uchun "barcha kuch va vositalarni mobilizatsiya qilish"ni buyurdi, aholini "sifatli, ekologik toza va arzon yoqilg'i" bilan ta'minlashni ta'kidlagan.

Farmon loyihasida Evro-4 ekologik standartidan past yoqilg'ini to'liq taqiqlash haqida gapirilgan. Aİ-80 benzin esa Evro-2 standartiga mos keladi.

Shuningdek, yil oxiriga qadar barcha O'zbekiston hududlarida issiqlik va elektr energiyasi ishlab chiqaruvchi korxonalar tomonidan mazutni yoqilg'i sifatida ishlatishni taqiqlash rejalashtirilmoqda, faqat favqulodda holatlar va avariyalar yuz berishida, Vazirlar Mahkamasi bilan kelishilgan holda.

Jamoatchilik, xalqaro va mahalliy ekologik faollar, Ekologik partiya, Ekologiya vazirligi takliflarini inobatga olgan holda, 2025 yil 1 maydan Toshkent, Nukus va viloyat markazlarida quyidagi yo'nalishlar bo'yicha yangi loyihalarni amalga oshirishni taqiqlashni buyurdi:

  • asbest va sement ishlab chiqarish, shlam va shlaklar;
  • terini qayta ishlovchi, parranda ishlab chiqaruvchi fabrikalar;
  • har qanday turdagi ko'mirni yuqori samarali chang ushlovchi va gaz tozalovchi inshootlarsiz yoqish;
  • qora va rangli metallurgiya zavodlari, tarkibida zaharli qo'shimchalar yoki zaharli kimyoviy moddalar mavjud bo'lgan shisha;
  • I va II toifaga kiruvchi chiqindilarni qayta ishlash va yoqish korxonalari.

Bundan tashqari, Ekologiya vazirligi, Iqtisodiyot va moliya vazirligi, Energetika vazirligi, MIPT va mahalliy hokimiyatlar 2025 yil 1 oktabrgacha yuqorida ko'rsatilgan yo'nalishlar bo'yicha faoliyat ko'rsatuvchi quvvatlarni bosqichma-bosqich joylashtirish bo'yicha "asoslangan takliflar" kiritishni Vazirlar Mahkamasiga topshiradi.

2025 yil 1 noyabrgacha Ekologiya vazirligi plastik chiqindilarni yig'ish va utilizatsiya qilish bo'yicha qonun loyihasini ishlab chiqadi, plastik chiqindilarni qabul qilish uchun maxsus joylar yaratish va maxsus uskunalar o'rnatish yoki utilizatsiya yig'imini to'lash orqali.

Shuningdek, hujjat plastik qadoqlar yoki plastik qadoqda ishlab chiqarilgan mahsulotlar ishlab chiqaruvchilariga va ularning importchilariga "qadoqni qaytarish", chiqindilarni qabul qilish uchun maxsus uskunalar orqali har bir plastik idish uchun to'lov olish imkoniyatlarini yaratish kabi majburiyatlarni joriy etishni ko'zda tutishi kerak.

Aİ-80 benzinidan voz kechish

2024 yil yanvarida Ekologiya vazirligi Toshkentda Aİ-80 benzin va mazutni taqiqlashni taklif qildi. Havo sifatini tozalash uchun elektromobillarga o'tishni rag'batlantirish, avtomobil transporti qurilishini va harakatini cheklash zarurligi ta'kidlandi.

O'sha oy oxirida Prezident 2025 yildan Aİ-80 benzinidan voz kechish masalasini o'rganishni Bosh vazir Abdulla Aripovga topshirdi. Poytaxtda yuk avtomobillari, 10 yildan oshgan avtomobillar va Evro-4 standartidan past yoqilg'idan keladigan zararlarni kamaytirish rejalashtirilgan edi.

Fevral oyida CNPC Buxoro NQZni Aİ-80 benzin ishlab chiqarishni to'xtatish uchun modernizatsiya qilishi ma'lum bo'ldi. "O'zbekneftgaz" va Xitoy korporatsiyasi zavodni ikki yildan ortiq yaxshilashadi.

May oyida o'sha paytdagi "O'zbekneftgaz"ning qayta ishlash bo'yicha o'rinbosari Odil Temirov Buxoro NQZ noyabr-dekabr oylarida Aİ-91 va Aİ-92 benzin ishlab chiqarishni oshirishini ma'lum qildi. Hozirda Buxoro NQZ mahsulotlarining 85% Aİ-80ga to'g'ri keladi, uning ishlab chiqarishini 2025 yil boshidan to'xtatish rejalashtirilgan edi.

Sentabrda Prezident chang bo'ronlari bilan kurash va atmosferada havo sifatini yaxshilash bo'yicha qarorni imzoladi. 2028 yildan boshlab Evro-4 standartidan past avtomobillar uchun yoqilg'i sotilishi bosqichma-bosqich cheklanadi.

Avvalroq Spot Andijon viloyatida 18 AYOda sifatli bo'lmagan benzin sotilayotgani haqida xabar bergan edi.