2024-yilda O'zbekiston 15 ta davlat bilan Jahon savdo tashkilotiga (JST) a'zo bo'lish bo'yicha ikki tomonlama muzokaralarni yakunladi. Bu haqda prezidentning JST masalalari bo'yicha maxsus vakili Azizbek Uru nov o'zining LinkedIn ijtimoiy tarmog'idagi sahifasida ma'lum qildi.
Umuman olganda, bunday davlatlar soni 22 taga yetdi. Bu yil ikki tomonlama muzokaralar yakunlangan JST a'zolari qatorida AQSh, Xitoy, Filippinlar, Tailand, Pokiston, Argentina, Braziliya, Shri-Lanka mavjud.
Shuningdek, O'zbekiston 2024-yilning boshida ko'tarilgan masalalar bo'yicha faktologik bayonot asosida Ishchi guruhning hisobot loyihasini ishlab chiqishga o'tdi. Hujjat ustida ishni 2025-yilda tugatish rejalashtirilgan.
O'tgan yilda JSTga bag'ishlangan 30 dan ortiq qonuniy aktlar qabul qilindi, jumladan, to'qqizta qonun, oltita prezident qarori va 12 ta Vazirlar Mahkamasining qarori.
Bundan tashqari, ikki marta Ishchi guruhning yig'ilishi, ikki marta qishloq xo'jaligi bo'yicha norasmiy majlislar, JST, Jahon banki va Xalqaro valyuta fondi tomonidan Toshkent va Vashingtonda o'tkazilgan ikki ta xalqaro tadbir bo'lib o'tdi, shuningdek, prezident JSTning bosh direktori Ngosi Okonjo-Iveala bilan ikki bor uchrashdi.
Azizbek Uru nov ta'kidladi, 2024-yil «mahsuldor va tarixiy» bo'lganini, kelgusi yilning «aksini» ko'rishini xohlab. Spot bilan bo'lgan intervyusida JST bo'yicha maxsus vakil O'zbekiston hali Rossiya, Yevropa Ittifoqi, Buyuk Britaniya, Shveytsariya va boshqa davlatlar bilan muzokaralarni tugatishi kerakligini aytdi, ulardan «bir oz» qolgani qoldi.
JSTga a'zo bo'lish
2023-yil aprelida Shavkat Mirziyoyev hukumatga O'zbekistonning JSTga a'zo bo'lishi bo'yicha ishlarni tezlashtirishni topshirdi. Davlat rahbari ushbu qadamning eksportni, xususan, tayyor mahsulotlarni sezilarli darajada oshirish uchun muhimligini ta'kidladi.
O'sha yil yozida prezident JST masalalari bo'yicha maxsus vakil lavozimini joriy etdi, shuningdek, 20 ta idorada u bilan hamkorlik qilish bo'yicha bo'limlar tashkil etishni buyurdi. Prezident, shuningdek, tashkilot normalariga mos kelmaydigan normativ-huquqiy aktlarni ishlab chiqishga taqiqlov qo'ydi.
2023-yil sentyabrida BMT Bosh Assambleyasining 78-sessiyasida prezident JSTga tezda a'zo bo'lishni O'zbekiston uchun ustuvor vazifa deb atadi. Tashkilotning bosh direktori Ngosi Okonjo-Iveala ushbu masala bo'yicha ishchi guruhning keyingi yig'ilishini tezlashtirishga kelishib oldi.
O'zbekiston 2026-yilda Kamerunda bo'lib o'tadigan 14-martda o'tkaziladigan Vazirlar konferensiyasidan oldin JSTga a'zo bo'lishni rejalashtirmoqda. Biznes bilan ochiq muloqotda Mirziyoyev JSTga a'zo bo'lishni «islohotlarning ajralmas qismi» deb atadi.
Soliq qo'mitasi birinchi o'rinbosari Mubin Mirzayev ma'lum qildiki, O'zbekiston JSTga a'zo bo'lganida 2-3 yillik o'tish davrini oladi. Bojxona to'lovlari tashkilotning boshqa a'zolari bilan kelishuvlarga asoslanib belgilanadi.
Iqtisodiyot va moliya vaziri Jamshid Kuchkarov Oliy Majlis oldida 27-noyabrda eksportchilar uchun imtiyozlarni bekor qilish to'g'risida so'zlarida JSTni «umuman adolatli savdo tizimi» deb atadi. Mahalliy tadbirkorlar ochiq raqobat sharoitida ishlashni o'rganishlari kerak, deb ta'kidladi.
Avvalroq Spot O'zbekistonda tovarlarni samolyot va poezdlar orqali eksport qilish uchun subsidiyalar bekor qilinishi haqida ma'lum qilgan edi.