O'zbekistonda maishiy chiqindilarni saralash va qayta ishlash bo'yicha 66 ta davlat-xususiy sheriklik loyihalari amalga oshirildi, deb xabar beradi Ekologiya vazirligi matbuot xizmati.
«Bugun aholi tomonidan chiqarilgan chiqindilar ushbu korxonalar tomonidan olib chiqilmoqda va qayta ishlashga yo'naltirilmoqda», - dedi Ekologiya vazirligining bosh mutaxassisi Nodir Sherkulov.
Oxirgi olti oy ichida korxonalar mamlakatda har yili hosil bo'ladigan 5,2 million tonna chiqindidan 270 ming tonnasini qayta ishladi. Shunday qilib, qayta ishlash darajasi 5% dan oshdi.
Ekologik barqarorlikni rivojlantirish dasturi doirasida BAA, Janubiy Koreya va Xitoydan bir qator xorijiy kompaniyalar bilan kelishuvlar imzolandi. Janubiy Koreyaning Sejin kompaniyasi "Ahangaran" poligonida chiqindilardan elektr energiyasi olish loyihasini amalga oshirmoqda.
Shuningdek, 2027 yilga kelib bir qator mintaqalarda qattiq maishiy chiqindilarni qayta ishlash uchun zavodlar qurish rejalashtirilmoqda. Ularning ishlashi natijasida har yili taxminan 2,1 milliard kVt/soat elektr energiyasi ishlab chiqarilishi kutilmoqda, bu esa gaz iste'molini kamaytirish, issiqxona gazlari chiqarilishini kamaytirish va poligonlarga yuklama tushirishni kamaytiradi.
O'zbekistondagi chiqindilarni qayta ishlash
Fevral oyida Ekologiya vaziri Aziz Abduhakimov atrof-muhitni muhofaza qilish sohasidagi takliflarni taqdim etdi. Chiqindi poligonlari yaqinidagi tampon hududlarda maxsus iqtisodiy zonalar yaratish va chiqindilardan energiya hamda o'g'it ishlab chiqarishni tashkil etish rejalashtirilmoqda.
Pilot loyiha Andijon viloyatida amalga oshirilishi rejalashtirilmoqda. Bu yerda 13 million dollarga chiqindilardan 2 million kVt⋅soat elektr energiyasi ishlab chiqaradigan elektr stansiyasi va yilda 100 ming tonna organik o'g'it ishlab chiqaradigan zavod qurilishi rejalashtirilmoqda.
Bir oydan so'ng prezident chiqindilarni yig'ish va qayta ishlashning yangi tizimini joriy etish haqida e'lon qildi. Har bir mintaqda chiqindilarni qayta ishlashni yo'lga qo'yish uchun 3-4 ta poligon asosida "eko-promy zonasini" yaratish rejalashtirilmoqda.
Amerika Sayar kompaniyasi ham tibbiy chiqindilardan energiya ishlab chiqarishni tashkil etishni rejalashtirmoqda. 1 avgustdan loyiha Toshkent, Samarqand va Buxoroda boshlanishi kerak edi va keyin boshqa mintaqalarga tarqatilishi rejalashtirilmoqda.
Sentyabr oyida Andijon viloyati hokimiyati chiqindilarni qayta ishlash zavodini qurish bo'yicha Jin Ming kompaniyasi bilan memorandum imzoladi. Loyihaning qiymati taxminan 250 million dollar deb baholanmoqda.
Bundan tashqari, Xitoyning China Everbright Environment kompaniyasi O'zbekistonda bir nechta chiqindi yoqish zavodlarini qurishni rejalashtirmoqda. Birinchi bosqichda Farg'ona va Namangan viloyatlarida ikki zavod qurilishi rejalashtirilmoqda.
Oldinroq Spot O'zbekistonda Xitoy va BAA kompaniyalari chiqindi yoqish zavodlarini qurishini xabar qilgan edi.