Nukus voqealari bo'yicha komissiya Oliy Majlisga hisobot berdi.
2022 yilning iyul oyida Qoraqalpog‘istonda yuz bergan voqealarni o‘rganish uchun tuzilgan maxsus komissiya Oliy Majlisning ikki palatasi Kengashlarining qo‘shma yig‘ilishida amalga oshirgan ishlari bo‘yicha hisobot taqdim etdi.
Komissiya Qoraqalpog‘istondagi voqealarning sabablari, xronologiyasi va oqibatlarini, davlat va huquqni muhofaza qilish organlarining ommaviy tartibsizliklarni bartaraf etish bo‘yicha harakatlarini baholadi, voqealar ishtirokchilari bo‘yicha sud jarayonlarini kuzatdi. Xususan, komissiyaning iltimosiga binoan sud zalidan ushbu voqealarda ishtirok etgan 30 nafar shaxs ozod qilindi.
Umuman olganda, komissiya o‘z faoliyati davomida 600 dan ortiq fuqarolar murojaatini ko‘rib chiqdi. 50 dan ortiq davlat va nodavlat tashkilotlariga tashriflar davomida komissiya a’zolari 590 nafar xodimni so‘roq qildilar.
Komissiya talabiga binoan, 168 nafar jinoyat ishi bo‘yicha oldindan hibsga olingan shaxslarning 107 tasi (ulardan 2 nafari ayol) o‘z oilalariga qaytarildi.
Qayd etilishicha, 943 nafar nuqoslik voqealari ishtirokchilariga huquqbuzarliklar uchun ogohlantirish berilgan, 6135 nafarga ma’muriy jarimalar, 2639 nafarga ma’muriy hibs, 61 nafarga esa jinoyat sodir etganlik uchun ayblov e’lon qilingan.
Xabarlarga ko‘ra, tartibsizliklar natijasida fuqarolar va huquqni muhofaza qilish organlari xodimlari jiddiy tan jarohatlari olib, halok bo‘lishdi, fuqarolar va davlat idoralarining mulkiga katta moddiy zarar yetkazildi - 6,8 milliard so‘m.
O‘sha kunlarda huquqni muhofaza qilish organlari suv purkagichlar va rangli suyuqliklar, shuningdek, ommaviy tartibsizliklarni bartaraf etish uchun xalqaro amaliyotda qabul qilingan ko‘z yoshlantiruvchi gazli maxsus granatalardan foydalandilar, shuningdek, bunday binolar va strategik ob’ektlarni egallashga urinishlarni to‘xtatish uchun.
Ommaviy tartibsizliklar davomida 21 nafar fuqarolar, shu jumladan 2 nafar huquqni muhofaza qilish organlari xodimi halok bo‘ldi, yana 413 nafar, shu jumladan 183 nafar huquqni muhofaza qilish xodimi jarohatlandi.
«Tergov va sud jarayonida ishtirok etgan gumonlanuvchilar, ayblanuvchilar va sudlanuvchilarning huquqlari va qonuniy manfaatlari to‘liq ta’minlandi (advokat, tibbiy yordam, telefon suhbatlari va boshqalar), ularga sud qarorini shikoyat qilish imkoniyati berildi. Barcha sud muhokamalari ochiq va shaffof o‘tkazilgani ta’kidlandi», - deyilgan O‘zbekiston Respublikasi inson huquqlari bo‘yicha vakilining matbuot xizmatida.
Shuningdek, uch nafar huquqni muhofaza qilish organlari xodimlari ommaviy tartibsizliklarni to‘xtatishda inson huquqlarini buzganliklari uchun javobgarlikka tortilganligi ta’kidlandi.
Xulosa qilib aytganda, komissiya kelgusida bunday vaziyatlarning oldini olish uchun davlat organlariga bir qator tavsiyalar berdi.