O'zbekistonda 2025 yilda turar-joy dasturlarini moliyalashtirish uchun byudjetdan 15,5 trillion so'm ajratiladi.

Bu haqida aytildi 23-yanvar kuni Prezident Shavkat Mirziyoyev raisligida videoselektor yig'ilishida, unda 2024-yilda ipoteka dasturi doirasida amalga oshirilgan ishlar natijalari va 2025-yil uchun rejalari muhokama qilindi.

Yig'ilishda davlat rahbari ishlarning borishidan norozi bo'lib, ayniqsa «Yangi O'zbekiston» massividagi ishlarga e'tibor qaratdi.

- «Yangi O'zbekiston» massivlarini qurish prezidentlik siyosatining bir qismidir. Ularning yordamida mintaqalar obodonlashtiriladi, aholining madaniyati va ma'rifati oshadi, dunyoqarashi o'zgaradi, savdo va xizmat ko'rsatish sohalari rivojlanadi, - ta'kidladi Shavkat Mirziyoyev.

Shu sababli yangi tartib o'rnatiladi, unga ko'ra «Yangi O'zbekiston» massivini loyihalash ikki oydan ko'p davom etmasligi, qurilish esa uch oy ichida boshlanishi kerak. Ushbu talab buzilsa, yer yana auksionga qo'yiladi. Loyihani ekspertizadan o'tkazish maksimal 15 kun ichida amalga oshirilishi mumkin.

Bu yil bunday massivlarning infratuzilmasiga 1,2 trillion so'm ajratiladi.

7

«Eskrou» tizimi joriy etilishi bilan rivojlantiruvchilar 1 milliard dollar gacha aylanish mablag'larini pastroq foiz stavkasi bilan jalb qilish imkoniyatiga ega bo'ladi. Moliyalashtirish va qurilish bir vaqtning o'zida olib borilishi mumkin. Fuqarolar qurilishning dastlabki bosqichlarida ipoteka krediti va subsidiyani olishlari va xohlagan taqdirda obyekt tugamadan oldin uylarini sotishlari mumkin.

Ishonchli rivojlantiruvchilar uchun yana bir imkoniyat ochiladi: agar turar joy obyektining 50 foizi qurib tugatilsa, fuqarolar kreditlar va subsidiyalar olishlari mumkin. Ushbu tartib subsidiyalangan va tijorat ipoteka kreditlari uchun ham amal qiladi.

Qurilish tashkilotlari qurilish boshlanganidan boshlab 12 oy davomida yer solig'ini to'lashdan ozod qilinadi. Agar obyekt belgilangan muddatda topshirilmasa, rivojlantiruvchi yer solig'ini ikki barobar to'lashi kerak.

«Yangi O'zbekiston» massivi uchun ajratilgan yer uchastkasining o'n foizi tijorat binolari qurish uchun bitta lot sifatida sotuvga qo'yiladi. Bundan tashqari, agar yashash uylarining birinchi ikki qavatida xususiy bolalar bog'chalari ochilsa, ularning faoliyati mulk solig'idan ozod qilinishi orqali qo'llab-quvvatlanadi.

Umuman olganda, 2030-yilgacha 100 ta «Yangi O'zbekiston» massivi qurilishi rejalashtirilmoqda. Buning uchun yer uchastkalari tuman markazlari yoki shaharlarning chegaralaridan 1-2 kilometr masofada ajratiladi, ularning har biri kamida 70 ming kishi yashashi uchun mo'ljallangan. Har bir bunday massivda 2 ming kvadrat metr umumiy maydonga ega 100 ming kvadrat metrli kvartira qurilishi rejalashtirilgan.

8

Ishlarni sifatli tashkil etish uchun zamonaviy menejyerlar ishtirokida «Uz uyim» (Mening uyim) kompaniyasi tashkil etiladi. U «Yangi O'zbekiston» massivlarini yer uchastkalarini tanlash, loyihalash, qurish va keyinchalik foydalanish uchun mas'ul bo'ladi.

Xalqaro ekspertlarni jalb etish va kelgusi besh yilga mo'ljallangan uy-joy siyosati strategiyasini ishlab chiqish vazifasi qo'yilgan.

Yig'ilishda qurilishdagi sifat va nazorat masalalariga alohida e'tibor qaratildi. Ushbu jarayonlar soddalashtirilishi ta'kidlandi.

Xususan, quruvchilar tayyor loyihalarni tegishli idoralar bilan onlayn kelishish imkoniyatiga ega bo'ladi, bu «Shaffof qurilish» platformasi orqali amalga oshiriladi. Qurilayotgan obyektning loyiha talablariga mosligini Qurilish sohasidagi nazorat inspeksiyasi tekshiradi va qurilish tugagandan so'ng xulosa beradi. Zarurat tug'ilganda boshqa soha mutaxassislari jalb etiladi. Qurilish jarayonida seysmoqiyomatni tekshiradigan laboratoriya ishlar tugagach, qo'shimcha to'lovlarsiz yakuniy xulosa beradi. Binoni foydalanishga topshirish uchun joriy etti idora o'rniga faqat qurilish inspeksiyasi va yong'in xavfsizligi xizmatining xulosalari talab etiladi.

9

Yaqinda Toshkent shahrining umumiy reja tasdiqlandi. Arxitektura va rejalashtirish topshiriqlari berish va qurilish ruxsatini olish bosqichlarini birlashtirish zarurligi haqida gapirildi, kutish vaqti ikki baravar qisqartiriladi. 2025-yildan boshlab bu tizim boshqa viloyatlarda ham joriy etiladi. Yer olishdan tortib, binoni foydalanishga topshirishgacha har bir bosqichda yagona raqamli monitoring mavjud bo'ladi.

Soha uchun ishonchli rivojlantiruvchilarni jalb qilish maqsadida ko'p qavatli uylar qurish uchun yer uchastkalarini auksionda faqat QQS to'lovchilari bo'lgan yuridik shaxslar sotib olishi mumkin.

Bugungi kunda 15 ming ko'p qavatli uyda tutash hududlar rasmiylashtirilmagan, shuning uchun boshqaruvchi va xizmat ko'rsatish kompaniyalari tomonidan xizmat ko'rsatiladigan uchastkalar chegaralari aniqlanmagan. Bunday uchastkalarni aniq belgilash, ularni boshqaruvchi kompaniyalarga tayinlash, yashil hududlar bilan shug'ullanish bo'yicha topshiriq berildi. Yashil zonalar bo'yicha shartnoma munosabatlari va normativlarni qonun bilan mustahkamlash zarurligi ta'kidlandi.

0

2025-yilda mamlakatda 120 ming kvartiraga mo'ljallangan ko'p qavatli turar joy qurilishi rejalashtirilmoqda. Shuningdek, Yangi Toshkentda 15 ming kvartiraga mo'ljallangan turar joy qurilishi ko'zda tutilgan. Ushbu uylar «yashil» energiya bilan ta'minlanadi. Ishonchli energiya ta'minoti uchun xususiy sektor 100 megavatt-soat quvvatga ega elektr energiyasini saqlash tizimlarini o'rnatadi.

Yangi Toshkentda uylarni isitish va sovutish markazlashtirilgan trigeneratsiya hisobidan amalga oshiriladi. Bu yozgi mavsumda elektr energiyasini iste'mol qilishni to'rt baravar kamaytirishga imkon beradi. Barcha binolarda va inshootlarda energiya samaradorligini oshirishga oid talablar joriy etiladi. Transport va yoritish infratuzilmasi, shuningdek, zaryadlash stansiyalari faqat «yashil» bo'ladi.

Eski uylarni yangilash masalasi ham ko'tarildi. Bunday dastur natijasida yerdan foydalanish samaradorligi 4-5 baravarga oshadi, muloqot xarajatlari esa ikki baravar kamayadi. Ammo asosiy maqsad - bu aholi turmush tarzini o'zgartirish, yashash sharoitlarini tubdan yaxshilash, bandlikni oshirish va iqtisodiyotni rivojlantirishdir.

Bunday ishlar Jizzax, Marg'ilon, Qo'qon, Shahrisabz, Qarshi shaharlarida, shuningdek, Do'stlik va poytaxtning bir nechta tumanlarida allaqachon boshlandi. Bosqichma-bosqich yangilashni boshqa hududlarga ham tarqatish rejalashtirilmoqda.